تشخیص روغن زیتون اصل از روغن زیتون‌های تقلبی کار سختی است؛ زیرا راه‌های تقلب زیادی برای تولید روغن زیتون تقلبی وجود دارد. برخی از تولیدکنندگان روغن زیتون را با روغن‌های ارزان‌تر، مثل روغن سویا مخلوط می‌کنند. برخی نیز روغن زیتون تصفیه شده را به اسم روغن زیتون فرابکر می‌فروشند یا چند نوع روغن زیتون را باهم مخلوط کرده و سپس به بازار عرضه می‌کنند. در تمام این موارد نوعی تقلب در تولید روغن زیتون رخ داده است. در این مقاله می‌خواهیم از راهکارهای تشخیص روغن زیتون‌های اصل از محصولات تقلبی صحبت کنیم.
روغن زیتون اصل چه رنگی دارد؟
یکی از راهکارهای ارائه شده برای تشخیص روغن زیتون اصل، توجه به رنگ روغن زیتون اصل و ظاهر آن است؛ اما این روش چندان کاربردی نیست. زیرا رنگ روغن زیتون تابعی از رنگ‌دانه‌های میوه زیتون است. دانه‌های زیتون تازه مقادیر فراوانی کلروفیل و فنوفیتین دارد که عامل اصلی سبز بودن زیتون هستند. این مواد باعث می‌شوند تا رنگ روغن زیتون نیز سبزتر شود؛ اما هرچقدر زیتون‌ها بیشتر می‌رسند، میزان کلروفیل آنها کمتر شده و در عوض میزان کاروتن و زانتوفیل آنها افزایش می‌یابد. رنگ زیتون رسیده نزدیک به طلایی است. در نتیجه رنگ روغن زیتون تولیدی از آن هم زرد و رو به طلایی خواهد بود.
البته اگر رنگ روغن زیتون بیش از اندازه کدر باشد، می‌توان گفت کیفیت روغن تولیدشده چندان خوب نیست. در رابطه با روغن زیتون فرابکر هم هرچقدر رنگ روغن سبز مایل به زرد باشد، کیفیت روغن بهتر است.
نکته دیگر در تولید روغن زیتون تصفیه‌شده است. روغن زیتونی که از فیلترهای تصفیه عبور داده می‌شود، رنگ روشن‌تر و شفاف‌تری خواهد داشت. این مسئله به‌خاطر حذف ذرات جامد زیتون از روغن رخ می‌دهد. پس می‌توان انتظار داشت رنگ روغن زیتون معمولی و تصفیه‌شده شفاف‌تر و روشن‌تر باشد. با این حال فقط از روی رنگ نمی‌توان روغن زیتون اصل را از روغن‌های تقلبی تشخیص داد.
به نقل از سایت doestepa درباره رنگ روغن زیتون فرابکر اصل:
Extra virgin olive oil is a foodstuff that preserves the aroma and flavour of the olive, as well as all its nutritional values. The colour of an olive oil does not guarantee its quality, that is, it is not a requirement or a compulsory characteristic to certify an oil as extra virgin olive oil.
8 راه تشخیص روغن زیتون اصل از تقلبی
چگونه روغن زیتون اصل را تشخیص دهیم؟ وقتی از روغن زیتون تقلبی صحبت میکنیم، منظورمان محصولی است که از نظر کیفی، با چیزی که ادعا می‌کند مطابقت نداشته باشد. اغلب تقلب‌ها در تولید روغن زیتون شامل موارد زیر می‌شوند:
- استفاده از برچسب روغن زیتون فرابکر (EVOO) برای روغنی که چربی اشباع بالاتر از 2 درصد دارد و از نظر کیفیت به پای روغن زیتون فرابکر نمی‌رسد.
- روغن‌های زیتونی که با دیگر روغن‌های گیاهی ارزان، مثل روغن سویا یا پالم ترکیب شده و به فروش می‌رسند.
- مواردی که چند روغن زیتون را باهم مخلوط کرده و آن را به‌عنوان یک محصول باکیفیت می‌فروشند.
- فروش روغن زیتون‌های تاریخ گذشته با تغییر تاریخ تولید
راهکارهایی که در ادامه می‌آید، برای تشخیص روغن زیتون اصل از روغن‌های تقلبی مفید خواهد بود. قبل از خواندن آنها پیشنهاد میکنیم ویدئوی زیر را حتما ببنید:
یک: تست حسی محصول
یک راه تشخیص روغن زیتون اصل از تقلبی تست حسی آن است. برای این کار کافی است مقداری از روغن زیتون را بچشید. طعم روغن زیتون اصل کمی تند و تلخ است. همچنین در موقع چشیدن محصول، باید طعم تازگی و دانه‌های زیتون را زیر زبان‌تان احساس کنید. روغن زیتونی که فاسد شده یا تقلبی باشد، معمولاً رنگی کدر دارد و طعم آن چرب بوده و شبیه موم یا مدادهای شمعی است. هنگام چشیدن روغن‌های تقلبی حالت ماسیدگی به دهان دست می‌دهد.
دو: توجه به برچسب محصول
برخی از تولیدکنندگان برای ترغیب خریداران از صفت‌هایی مثل «سبک»، «خالص»، «ویژه» و… برای توصیف کیفیت روغن زیتون استفاده می‌کنند. این صفت‌ها گمراه‌کننده هستند و از روی آنها نمی‌توان نوع روغن زیتون و کیفیت آن را تشخیص داد. برای مثال اگر قصد خرید روغن زیتون فرابکر را دارید، بهتر است فقط به سراغ محصولاتی بروید که روی آن عبارت «فرابکر» یا «EVOO» هک شده است. این استانداردها در بازار پذیرفته شده بوده و قابل سنجش هستند.
سه: توجه به تاریخ تولید روغن زیتون
یک روش تشخیص روغن زیتون اصل چک کردن تاریخ تولید است. برای خرید فقط به محصولاتی اعتماد کنید که از تاریخ تولیدشان نهایتاً یک سال گذشته باشد. اگر محصولی تاریخ تولید نداشت و فقط تاریخ انقضای آن روی بطری هک شده بود، قابل اعتماد نیست.
چهار: فریب بسته‌بندی‌های شیک و گران را نخورید
اگرچه قیمت پایین شاخص خوبی برای تشخیص روغن زیتون اصل از تقلبی است؛ اما گران بودن یا استفاده از بسته‌بندی‌های شیک هم به معنای بهترین بودن نیست. اگر با چنین مواردی روبرو شدید، بهتر است حواستان به سایر ویژگی‌ها نیز باشد.
نکته دیگر اینکه بهترین ظرف برای نگهداری روغن زیتون، بطری‌های شیشه‌ای تیره است. تولیدکننده‌ای که این مسئله را در خط تولید خود در نظر نمی‌گیرد، مسلماً تولیدکننده قابل اعتمادی نیست. پس از خرید محصولاتی که بسته‌بندی‌های شیک دارند یا از بطری‌های پلاستیکی بی‌کیفیت استفاده کرده‌اند خودداری کنید.
پنج: توجه به جزئیات برچسب
اگرچه این ویژگی برای تشخیص روغن زیتون اصل چندان قابل استناد نیست، اما هرچقدر جزئیات برچسب اطلاعات محصول بیشتر باشد و توضیحات کامل‌تری به خریدار بدهد، امکان اصل بودن روغن زیتون هم بیشتر خواهد شد. بسیاری از تولیدکنندگان اطلاعات کاملی از نوع دانه زیتون، مکان برداشت محصول، زمان برداشت محصول و روش تولید روغن زیتون را روی بسته‌بندی ذکر می‌کنند. دانستن این اطلاعات هم برای خریدار جذاب است و هم باعث جلب اعتماد بیشترش می‌شود.
شش: توجه به قیمت محصول
روغن زیتون فرابکر باکیفیت‌ترین نوع روغن زیتون تولیدی است. به همین خاطر بیشترین قیمت را در بین انواع روغن زیتون دارد. پایین‌ترین قیمت روغن زیتون هم به روغن زیتون معمولی و تصفیه‌شده تعلق دارد. با دانستن این چند نکته می‌توانید مقایسه‌ای بین روغن زیتون‌های فروشگاهی انجام دهید. روغن‌هایی که قیمت بسیار پایینی دارند، قابل اعتماد نیستند. البته به روغن‌های گران نیز نباید چشم‌بسته اعتماد کرد. برای خرید بهترین مارک روغن زیتون بهتر است فاکتورهای دیگر را نیز در نظر بگیرید.
هفت: تشخیص روغن زیتون اصل در یخچال
روغن زیتون در دمای یخچال باید منجمد شود. پس برای تشخیص روغن زیتون اصل در یخچال می‌توانید مقداری از آن را درون یک ظرف شیشه‌ای تمیز بریزید و حداقل به مدت یک روز درون یخچال قرار دهید. اگر روغن به حالت جامد در آمد، نشان‌دهنده خالص بودن آن خواهد بود؛ اما اگر همچنان بخش‌هایی از آن یا کل روغن مایع باشد، احتمالاً با دیگر روغن‌های گیاهی ترکیب شده است.
هشت: تشخیص روغن زیتون اصل در خانه
برای تست روغن زیتون اصل در خانه، کافی است یک فتیله پارچه‌ای را به روغن زیتون آغشته کرده و درون ظرفی شیشه‌ای قرار دهید. سپس فتیله را روشن کنید. اگر مدتی فتیله روشن بماند، نشان‌دهنده خلوص روغن زیتون است؛ اما اگر بلافاصله خاموش شود، باید به خلوص آن شک کرد. در ضمن روغن زیتون خالص هیچ دودی در زمان سوختن ایجاد نمی‌کند. سایت epicurious درباره مواد تشکیل دهنده روغن زیتون تقلبی گفته است:
Fake EVOO, in the worst-case (and illegal) scenario, is diluted with a cheap soybean or seed oil or mixed with lower-grade olive oil that’s been chemically refined.
سخن آخر
ترکیب کردن روغن زیتون با روغن‌های ارزان یا فروش روغن‌های تصفیه‌شده به اسم روغن زیتون فرابکر از راه‌های تقلب در تولید روغن زیتون است. برای تشخیص روغن زیتون اصل از روغن‌های تقلبی نمی‌توان راهکار قطعی ارائه داد؛ اما توجه به نکاتی مثل طعم و رنگ، جزئیات بسته‌بندی، تاریخ تولید و تست‌های خانگی می‌تواند به شما در تشخیص روغن زیتون‌های اصل lمخصوصا بهترین روغن زیتون ایرانی کمک کند.
سوالات متداول
1- روغن زیتون اصل چه رنگی است؟
روغن زیتون اصل دارای طیف رنگی زرد متمایل به سبز تا کاهی است.
2- چگونه روغن زیتون اصل را تشخیص دهیم؟
طعم روغن زیتون اصل کمی تند و تلخ است. روغن زیتون تقلبی یا فاسد، معمولاً رنگی کدر دارد و طعم آن چرب بوده و شبیه موم یا مدادهای شمعی است. روغن‌هایی که قیمت بسیار پایینی دارند، قابل اعتماد نیستند و برای خرید فقط به محصولاتی اعتماد کنید که از تاریخ تولیدشان نهایتاً یک سال گذشته باشد.
